Слободянюк Наталия Леонидовна – канд. филол. наук, доцент кафедры истории и теории литературы гуманитарного факультета Кыргызско-Российского Славянского университета им. Б.Н. Ельцина, Кыргызская Республика, тел.: +996-557 080223, e-mail: evgilia@inbox.ru
МИФОЛОГЕМА И КОНЦЕПТ «СВОБОДА» В СОВРЕМЕННОМ ХУДОЖЕСТВЕННОМ ТЕКСТЕ
Рассматривается проблема соотношения понятий «концепт» и «мифологема» в контексте русской современной художественной литературы. Анализируется эволюция содержательного наполнения концепта «свобода» в русской картине мира и в русской литературе. Исследуется характер взаимодействия концепта «свобода» и мифологемы «свобода». Целью исследования является рассмотрение роли современной русской литературы в формировании современной концептосферы и современного мифологического пространства, её влияние на базовые ценности и способы их фиксации в художественном тексте. В исследовании предпринимается попытка систематизации способов актуализации концепта и мифологемы «свобода» в современных художественных текстах. Результаты исследования могут быть использованы в литературоведческих работах, направленных на изучение места современной литературы в культуре, при осуществлении мифологического анализа современной литературы, а также на курсах преподавания современной литературы.
Keywords in Russian:современная литература; концепт; мифологема; мифоконструкт; свобода; мифологический анализ; семантика художественного текста
АЗЫРКЫ КӨРКӨМ ТЕКСТТЕГИ «ЭРКИНДИК» МИФОЛОГЕМАСЫ ЖАНА КОНЦЕПТИСИ
Макалада орус заманбап көркөм адабиятынын контекстинде «концепт» жана «мифологема» түшүнүктөрүнүн ортосундагы байланыш маселеси каралат. Орус дүйнө таанымында жана орус адабиятында «эркиндик» концептинин мазмундук түзүлүшүнүн эволюциясы талданат. «Эркиндик» түшүнүгү менен «эркиндик» мифологемасынын өз ара аракеттенүү мүнөзү изилденет. Изилдөөнүн максаты – азыркы орус адабиятынын азыркы концептосфераны жана азыркы мифологиялык мейкиндикти калыптандыруудагы ролун, анын негизги баалуулуктарга тийгизген таасирин жана аларды көркөм текстте берилүү ыкмасын кароо болуп саналат. Изилдөөдө «эркиндик» концептин жана мифологемасын азыркы көркөм тексттерде актуалдаштыруу жолдорун системалаштыруу аракети көрүлөт. Изилдөөнүн натыйжалары азыркы адабияттын маданиятындагы ордун изилдөөгө багытталган адабият таануу иштеринде, азыркы адабиятты мифологиялык талдоону жүзөгө ашырууда колдонулушу мүмкүн, ошондой эле азыркы адабиятты окутуу курстарында колдонулушу мүмкүн.
Keywords in Kyrgyz:азыркы адабият; концепт; мифологема; мифоконструкт; эркиндик; мифологиялык талдоо; көркөм тексттин семантикасы
MYTHOLOGEME AND THE CONCEPT OF FREEDOM IN CONTEMPORARY LITERARY TEXT
The article discusses the problem of the correlation of concepts of concept and mythology in the context of Russian modern fiction. The evolution of the meaningful content of the concept of “freedom” in the Russian culture of the world and in Russian literature is analyzed. explores the nature of the interaction of the concept of “freedom” and the mythology of “freedom.” The purpose of the study is to consider the role of modern Russian literature in the formation of the modern concept sphere and the modern mythological space, its influence on basic values and the way they are fixed in an artistic text. The study attempts to systematize the ways of updating the concept and the mythology of freedom in modern artistic texts. The results of the study can be used in literary works aimed at studying the place of modern literature in culture, in the implementation of mythological analysis of modern literature, and can also be used in courses teaching modern literature.
Keywords in English:modern literature; concept; mythology; mythoconstruct; freedom; mythological analysis; semantics of artistic text